تعریف ارزیابی استراتژیک زیست محیطی
( Strategic Environmental Assessment ) یا همان ( SEA ):
یک فرایند سیستماتیک است که برای ارزیابی پتانسیل تأثیرات زیست محیطی سیاست‌ها، برنامه‌ها، برنامه‌های زمانبندی شده و استراتژی‌های پیشنهاد شده در مراحل قبل از اجرای آن‌ها انجام می‌شود.
هدفSEA ، یکپارچه سازی ارزیابی مسائل زیست‌محیطی با تصمیم‌گیری و اطمینان از اینکه عوامل زیست‌محیطی در کنار عوامل اقتصادی و اجتماعی مورد توجه قرار گرفته‌اند، می باشد.
از جمله فعالیت‌هایی که در فرآیند SEA انجام می‌شود، می‌توان به شناسایی پتانسیل تأثیرات زیست‌محیطی، تحلیل جایگزین‌ها، توسعه تدابیر کاهش تأثیر و جذب عاملان مرتبط اشاره کرد.
این فرایند معمولاً در سطح استراتژیک انجام می‌شود، به این معنی که به جای پروژه‌ها و فعالیت‌های فردی، بر روی برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری‌های جمعی بلندمدت تمرکز دارد.
استفاده ازSEA برای اطمینان از اینکه فعالیت‌های توسعه‌ای از لحاظ زیست‌محیطی پایدار هستند و تأثیرات منفی پتانسیلی شناسایی و پیشگیری می‌شود. در بسیاری از کشورها، برای برخی از سیاست‌ها، برنامه‌ها و برنامه‌های زمانبندی شده، الزام قانونی دارد.
با انجامSEA، می‌توان به دو هدف اصلی دست یافت:
- یکپارچه سازی ارزیابی مسائل زیست‌محیطی با تصمیم‌گیری: این رویکرد سیستمی با در نظر گرفتن مسائل زیست محیطی، به تصمیم‌گیران کمک می‌کند تا گزینه‌های مختلف را بررسی کنند و تصمیماتی را بگیرند که علاوه بر ارضای نیازهای اقتصادی و اجتماعی، به حفاظت از محیط زیست هم می‌پردازد.
- پایداری زیست‌محیطی: هدف دیگر ارزیابی استراتژیک زیست محیطی، اطمینان از این است که فعالیت‌های توسعه‌ای از لحاظ زیست‌محیطی پایدار هستند و تأثیرات منفی پتانسیلی شناسایی و پیشگیری می‌شود. با اجرای SEA، ارزیابی تأثیرات محیطی در مراحل زمانی بسیار زودتر از شروع پروژه انجام می‌شود و این امر به تصمیم‌گیران کمک می‌کند تا تصمیمات بهتری برای حفاظت از محیط زیست بگیرند و از آسیب به آن جلوگیری کنند.
به طور خلاصه، هدف اصلی ارزیابی استراتژیک زیست محیطی، یکپارچه سازی مسائل زیست محیطی با تصمیم‌گیری و اطمینان از اینکه فعالیت‌های توسعه‌ای از لحاظ زیست‌محیطی پایدار هستند و تأثیرات منفی پتانسیلی شناسایی و پیشگیری می‌شود.