پروتکل مونترال بهعنوان یک توافق جهانی برای محافظت از لایه ازون، تلاشی است یکپارچه برای حذف تدریجی مواد تخریب کننده ازون و تاکنون این وظیفه را به خوبی انجام داده و آن را به یکی از موفقترین توافقنامههای زیستمحیطی تا به امروز تبدیل کرده است. بدین معنا که امروزه سوراخ لایه ازون در حال بهبود است و به نوبه خود از سلامت انسان، اقتصاد و اکوسیستمها محافظت میکند.
اجرای پروتکل مونترال
پروتکل مونترال در کشورهای توسعهیافته و در حال توسعه با پیشرفت خوبی مواجه بوده و تمامی برنامههای حذف و گاهی بیشتر از آن، در بیشتر موارد رعایت شده است. در ابتدا برنامههای پروتکل مونترال بر مواد شیمیایی دارای پتانسیل بیشتر برای تخریب لایه ازون از جمله CFC و هالونها متمرکز بود و برنامه حذف گازهای سردکننده HCFC به دلیل پایینتر بودن پتانسیل آنها برای تخریب لایه ازون و اینکه جایگزین موقتی مناسبی برای CFC ها بودند کمتر مورد توجه قرار میگرفت.
برنامه حذف HCFC در سال ۱۹۹۲ برای کشورهای توسعهیافته و درحالتوسعه ارائه شد، با جایگزینی یخزدگی در ۲۰۱۵ ادامه یافت و برای حذف کامل آنها تا ۲۰۳۰ در کشورهای توسعهیافته و ۲۰۴۰ در کشورهای درحالتوسعه برنامهریزیهایی انجام گرفت. با این وجود در سال ۲۰۰۷ اعضای پروتکل مونترال تصمیم گرفتند تا برنامه حذف HCFC را برای هر دو گروه کشورها تسریع کنند.
پروتکل مونترال علیرغم چالشها و شرایط ناگوار، دشوار و پیچیده ناشی از همهگیری کووید -۱۹ و تمامی جانباختنها، مشکلات اقتصادی و اختلالات اجتماعی به وجود آمده، تابآوری و قدرت قابل توجهی از خود نشان داده، کشورهای عضو آن به تعهدات خود پایبند بوده و به محافظت از لایه ازون و سیستمهای آبوهوایی ادامه دادهاند. این “تداوم در مواجهه با سختیها”، پروتکل مونترال را به یک مثال درخشان تبدیل میکند که به دولتها و افراد متعهد نشان میدهد میتوان حتی در طول یک بیماری همهگیر به حفاظت از محیط زیست جهانی ادامه داد.